Standardy Ochrony Małoletnich
- Dokument SOM
- STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH - PRZED KRZYWDZENIEM - W PRZEDSZKOLU NR 10 - IM. MISIA USZATKA W WOŁOMINIE - Podstawy prawne: - Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury "Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta" (Dz. U. z 2023 r. poz. 1870)
- Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 1606)
- Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 984 ze zm.)
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 900)
- Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1781)
- Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. (t. j. Dz. U. z 1991 Nr 120 poz. 526 ze zm.)
- Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2012 poz. 1169)
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (t. j. Dz. U z 2022 r. poz. 1138 ze zm.)
- Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.)
 - Spis treści - Rozdział 1. Podstawowe terminy. - Rozdział 2. Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu. - Rozdział 5. Reagowanie na przypadki podejrzenia krzywdzenia małoletnich. - Rozpoznawanie przejawów krzywdzenia dzieci - Reagowanie na krzywdzenie dziecka - Rozdział 7. Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletnich. - Rozdział 9. Zasady wdrażania i aktualizacji standardów oraz sposób dokumentowania. - Załącznik nr 1 – Oświadczenie o niekaralności - Załącznik nr 2 – Oświadczenie o znajomości zasad bezpiecznych relacji dziecko – pracownik - Załącznik nr 3 – Rejestr zgłoszeń - Załącznik nr 4 – Struktura planu wsparcia - Załącznik nr 5 – Oświadczenie o znajomości Standardów ochrony dzieci - Załącznik nr 6 – Dane kontaktowe lokalnych instytucji i organizacji pomocowych - Rozdział 1. Podstawowe terminy.- Ilekroć w dokumencie „Standardy ochrony małoletnich” jest mowa o: - placówce/przedszkolu– należy przez to rozumieć Przedszkole nr 10 im. Misia Uszatka w Wołominie; - pracowniku/ personelu przedszkola – należy przez to rozumieć każdą osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia, a także każdą osobę, która na podstawie oddzielnych umów realizują zadania na terenie placówki i poza nią w kontakcie z dziećmi, w tym m. in.: wolontariusze, praktykanci; - małoletnim/dziecku – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 r. życia; - dyrektorze – należy przez to rozumieć dyrektora Przedszkola nr 10 im. Misia Uszatka w Wołominie; - rodzicu/opiekunie dziecka – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentowania dziecka, w szczególności jego rodzica, opiekuna prawnego, ale także rodzica zastępczego, który został odpowiednio umocowany prawnie do podejmowania czynności w sprawach dziecka; - zgodzie rodzica dziecka – należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny; - krzywdzeniu dziecka - należy przez to rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika przedszkola, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie; - koordynatorze ds. standardów ochrony małoletnich – należy przez to rozumieć osobę powołaną zarządzeniem dyrektora do sprawowania nadzoru nad realizacją „standardów ochrony małoletnich” w przedszkolu, zgodnie z kompetencjami zawartymi w niniejszym dokumencie; - osobie odpowiedzialnej za Internet – należy przez to rozumieć pracownika wyznaczonego przez dyrektora przedszkola, sprawującego nadzór nad korzystaniem z Internetu przez dzieci na terenie przedszkola oraz nad bezpieczeństwem dzieci w Internecie; - danych osobowych dziecka – należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka. - Rozdział 2. Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu.- Dyrektor przedszkola, przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem dzieci lub z opieką nad nimi, zobowiązany jest do uzyskania informacji z Rejestru Sprawców na Tle Seksualnym.
 - Dyrektor pobiera od kandydata informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności.
 
- Wydruk z Rejestru przechowywany jest w aktach osobowych pracownika lub analogicznej dokumentacji dotyczącej wolontariusza/osoby zatrudnionej w oparciu o umowę cywilnoprawną.
 
- W sytuacji, gdy pracownik lub osoba dopuszczona do pracy z małoletnimi mieszkała w okresie ostatnich 20 lat poza Polską, powinna dostarczyć wyciąg z rejestrów karnych tych państw. Jeśli natomiast państwo to nie posiada rejestru karnego ma obowiązek złożyć stosowne oświadczenie.
 - Wzór oświadczenia o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych stanowi załącznik nr 1 do niniejszych standardów.
 - Rozdział 3. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnim a personelem placówki, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich.- Podstawową zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez pracowników placówki jest działanie dla dobra dziecka i w jego interesie.
 
- Każdy pracownik placówki, zobowiązany jest do równego traktowania dzieci, niezależnie od ich płci, orientacji seksualnej, wyznania, pochodzenia etnicznego czy też niepełnosprawności oraz zobowiązany jest do zachowania w poufności informacji, uzyskanych w związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą.
 
- Pracownik placówki w kontakcie z dziećmi:
 - zachowuje cierpliwość i odnosi się do dziecka z szacunkiem;
- uważnie wysłuchuje dzieci i stara się udzielać im odpowiedzi dostosowanej do sytuacji i ich wieku oraz poziomu rozwoju;
- nie zawstydza dziecka, nie lekceważy, nie upokarza i nie obraża;
- nie krzyczy na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z sytuacji bezpieczeństwa jego i innych dzieci;
- nie bije, nie szturcha, nie szarpie ani nie stosuje innych form przemocy fizycznej wobec dziecka;
- nie zachowuje się w stosunku do dziecka w sposób uwłaczający jego godności i poczuciu własnej wartości.
 
 - Pracownikowi placówki w obecności dzieci nie wolno niestosownie żartować, używać wulgaryzmów, wykonywać obraźliwych gestów, wypowiadać treści o zabarwieniu seksualnym, wykorzystywać przewagi fizycznej ani stosować gróźb.
 
- Pracownikowi placówki bezwzględnie zabrania się:
 - nawiązywać relacji seksualnych z dzieckiem;
- składać uczniowi propozycji o charakterze seksualnym;
- proponować uczniom alkoholu, wyrobów tytoniowych i innych używek.
 - Nie wolno dotykać dziecka w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany. Pracownik każdorazowo powinien mieć uzasadnienie zaistniałej sytuacji oraz swoich działań względem dziecka.
 
- Pracownik nie powinien angażować się w zabawy typu: łaskotanie, udawane walki, brutalne zabawy fizyczne.
 
- Podczas dłuższych niż jednodniowe wyjazdy i wycieczki niedopuszczalne jest spanie z dzieckiem w jednym łóżku.
 
- Podczas dłuższych niż jednodniowe wyjazdy i wycieczki pracownik powinien spać w oddzielnym pokoju z wyłączeniem sytuacji, kiedy dziecko z uwagi na swoją niepełnosprawność lub poziom funkcjonowania wymaga stałej opieki.
 
- W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka, należy unikać innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem. Dotyczy to zwłaszcza pomagania dziecku w ubieraniu i rozbieraniu, jedzeniu, myciu, przewijaniu i w korzystaniu z toalety. W każdej z czynności pielęgnacyjnych i higienicznych powinna asystować, o ile pozwala na to organizacja pracy, inna osoba z przedszkola. Każdorazowo należy zapytać dziecko o zgodę.
 
- Spotkania z dzieckiem lub też z jego rodzicem powinny odbywać się wyłącznie na terenie placówki.
 
- Pracownik przedszkola nie może zapraszać dzieci do swojego miejsca zamieszkania.
 
- Jeśli zachodzi konieczność kontaktu, właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich rodzicami lub opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy).
 
- W przypadku, gdy pracownika łączą z dzieckiem lub jego rodzicem relacje rodzinne lub towarzyskie, zobowiązany on jest do zachowania pełnej poufności, w szczególności do utrzymania w tajemnicy spraw dotyczących innych dzieci, rodziców i pracowników.
 
- Pracownik powinien reagować na każde zauważone obraźliwe, niewłaściwe czy dyskryminacyjne zachowanie skierowane wobec dziecka przez osobę dorosłą lub inne dziecko. Pracownicy promują i wspierają kształtowanie prawidłowych postaw – wyrażanie emocji w sposób niekrzywdzący innych, niwelowanie zachowań agresywnych w placówce.
 
- Pracownikom nie wolno przyjmować pieniędzy ani prezentów od dziecka, ani jego rodziców. Nie wolno wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub jego rodziców/opiekunów. Nie wolno zachowywać się w sposób mogący sugerować innym istnienie takiej zależności i prowadzący do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych.
 
- Zasady bezpiecznych relacji pracowników przedszkola z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia, umowy o wolontariacie.
 
- Znajomość i zaakceptowanie zasad jest potwierdzona podpisaniem przez pracownika oświadczenia, którego wzór stanowi załącznik nr 2.
 - Rozdział 4. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi w placówce oraz niedozwolone zachowania dzieci.- Dzieci mają prawo do życia i przebywania w bezpiecznym środowisku, także w przedszkolu. Nauczyciele i personel przedszkola chronią dzieci i zapewniają im bezpieczeństwo.
- Dzieci mają obowiązek przestrzegania zasad i norm zachowania określonych w statucie przedszkola.
- Dzieci uznają prawo innych dzieci do odmienności ze względu na: pochodzenie etniczne, geograficzne, narodowe, religię, status ekonomiczny, cechy rodzinne, wiek, płeć, cechy fizyczne, niepełnosprawność. Nie naruszają praw innych dzieci – nikogo nie dyskryminują ze względu na jakąkolwiek jego odmienność.
- Zachowanie i postępowanie dzieci wobec kolegów i innych osób nie narusza ich poczucia godności osobistej.
- Kontakty między dziećmi cechuje zachowanie przez nich wysokiej kultury osobistej, np. używanie zwrotów grzecznościowych typu proszę, dziękuję, przepraszam; uprzejmość; życzliwość; szacunek.
- Dzieci okazują zrozumienie dla trudności i problemów kolegów/koleżanek i oferują im pomoc. Nie kpią, nie szydzą z ich słabości, nie wyśmiewają ich, nie krytykują.
- W kontaktach między sobą dzieci nie zachowują się prowokacyjnie i konkurencyjnie. Nie mają poczucia zagrożenia i nie odczuwają wrogości ze strony kolegów/koleżanek.
- Dzieci mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji i przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy.
- Bez względu na powód, agresja i przemoc fizyczna, słowna lub psychiczna wśród dzieci nie może być przez nich akceptowana lub usprawiedliwiona. Dzieci nie mają prawa stosować z jakiegokolwiek powodu słownej, fizycznej i psychicznej agresji i przemocy wobec swoich koleżanek i kolegów.
- Jeśli dziecko jest świadkiem stosowania przez inne dziecko jakiejkolwiek formy agresji lub przemocy, ma obowiązek reagowania na nią, np: pomaga ofierze, chroni ją, szuka pomocy dla ofiary u osoby dorosłej.
- Wszystkie dzieci znają obowiązujące w przedszkolu procedury bezpieczeństwa – wiedzą, jak zachowywać się w sytuacjach, które zagrażają ich bezpieczeństwu lub bezpieczeństwu innych dzieci, gdzie i do kogo dorosłego mogą się w przedszkolu zwrócić o pomoc.
- Jeśli dziecko stało się ofiarą agresji lub przemocy, może uzyskać w przedszkolu pomoc, zgodnie z obowiązującymi w im procedurami.
- Niedozwolone jest stwarzanie niebezpiecznych sytuacji w przedszkolu, np. rzucanie kamieniami, przynoszenie do przedszkola ostrych narzędzi, innych niebezpiecznych przedmiotów.
- Niedozwolone jest nieuzasadnione, samowolne opuszczanie przez dziecko sali, budynku lub terenu przedszkola, a także oddalanie się od grupy podczas wyjść poza przedszkole.
- Niedozwolone jest celowe nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć i zabaw organizowanych w trakcie pobytu w przedszkolu. Celowe zachowania zagrażające zdrowiu bądź życiu.
- Niedozwolone jest celowe niszczenie lub nieszanowanie własności innych osób oraz własności przedszkola.
- Niedozwolone jest wyłudzanie, kradzież oraz przywłaszczanie sobie własności innych osób oraz własności przedszkola.
 - Rozdział 5. Reagowanie na przypadki podejrzenia krzywdzenia małoletnich.- Rozpoznawanie przejawów krzywdzenia dzieci- Pracownicy przedszkola posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich, takie jak:
 - dziecko często przychodzi do placówki brudne, nieprzyjemnie pachnie;
- dziecko dopuszcza się kradzieży jedzenia, pieniędzy;
- dziecko zgłasza, że jest głodne;
- dziecko nie otrzymuje potrzebnej mu opieki medycznej, np. okularów, itp.;
- dziecko nie ma przyborów szkolnych, odzieży i butów dostosowanych do warunków atmosferycznych;
- dziecko ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić;
- podawane przez dziecko wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp., dziecko często je zmienia;
- dziecko nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody;
- dziecko boi się rodzica, wyraża niechęć powrotu do domu;
- dziecko wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła;
- dziecko cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości;
- dziecko jest bierne, wycofane, uległe, przestraszone, depresyjne, itp. lub zachowuje się agresywnie, buntuje się, samookalecza się;
- dziecko nadmiernie szuka kontaktu z dorosłym (tzw. „lepkość” małoletniego);
- w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu dziecka zaczynają dominować elementy/motywy seksualne;
- dziecko jest rozbudzone seksualnie niestosownie do wieku i poziomu funkcjonowania;
- dziecko ucieka z domu;
- nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania dziecka;
- dziecko mówi o przemocy;
- dziecko moczy i zanieczyszcza się bez powodu lub w konkretnych sytuacjach czy też na widok określonych osób;
- i inne.
 
 - Jeżeli z objawami u dziecka współwystępują określone zachowania rodziców, to podejrzenie, że dziecko jest krzywdzone jest szczególnie uzasadnione. Niepokojące zachowania rodziców to:
 - rodzic podaje nieprzekonujące, sprzeczne informacje lub odmawia wyjaśnienia przyczyn obrażeń dziecka;
- rodzic odmawia, nie utrzymuje kontaktów z osobami zainteresowanymi losem dziecka np. pracownikami placówki;
- rodzic mówi o dziecku w negatywny sposób, ciągle obwinia, poniża strofuje dziecko (np.: używając określeń takich jak „idiota”, „gnojek”, „gówniarz”);
- rodzic poddaje dziecko surowej dyscyplinie, odrzuca go lub jest nadopiekuńczy, zbyt pobłażliwy;
- rodzic nie interesuje się losem i problemami dziecka;
- rodzic często nie potrafi podać miejsca, w którym aktualnie przebywa dziecko;
- rodzic jest apatyczny, pogrążony w depresji;
- rodzic zachowuje się agresywnie;
- rodzic ma zaburzony kontakt z rzeczywistością, np. reaguje gwałtownie, nieadekwatnie do sytuacji;
- rodzic nie ma świadomości potrzeb dziecka lub je neguje;
- rodzic wyraźnie faworyzuje jedno z rodzeństwa;
- rodzic przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym lub werbalnym;
- rodzic nadużywa alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających.
 
 - W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, pracownicy przedszkola podejmują działania zgodnie z obowiązującymi w placówce Standardami Ochrony Dzieci.
 
 - Reagowanie na krzywdzenie dziecka- W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu każdy pracownik ma obowiązek zadbać o bezpieczeństwo małoletniego i niezwłocznie poinformować o zagrożeniu odpowiednie służby (Policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112 lub inny lokalny numer alarmowy.
- Poinformowania służb dokonuje pracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu.
- Po zakończeniu interwencji i upewnieniu się, że dziecko jest pod opieką właściwych służb/osób pracownik, o którym mowa w ust. 2, dokonuje wpisu w rejestrze zgłoszeń – załącznik nr 3.
- Osobą odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń/monitorowanie rejestru zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu jest Koordynator .
- Jeżeli pracownik podejrzewa, że dziecko doświadcza ze strony innego pracownika lub innego dorosłego przemocy fizycznej lub psychicznej, przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do:
	- Zapewnienia dziecku bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie.
- Zgłoszenia problemu dyrektorowi placówki, a w przypadku jego nieobecności wicedyrektorowi.
- Dyrektor placówki zapoznaje się z okolicznościami zdarzenia, prowadzi rozmowę wyjaśniającą z pracownikiem przedszkola podejrzanym o krzywdzenie, dzieckiem w obecności pedagoga specjalnego i psychologa, i jego rodzicami.
- Dyrektor odsuwa pracownika od bezpośredniej pracy z dziećmi do czasu wyjaśnienia zdarzenia.
- Wszystkie czynności dokumentowane są protokołem, który składa się z wyjaśnień uczestników postępowania.
- W przypadku, gdy doszło do naruszenia praw lub dobra dziecka, dyrektor ma 14 dni kalendarzowych na zawiadomienie o zdarzeniu rzecznika dyscyplinarnego. Termin ten liczy się od dnia powzięcia informacji o zdarzeniu.
- Zawiadomienie rzecznika dyscyplinarnego nie musi być pisemne, dozwolona jest także forma telefoniczna czy też elektroniczna. W treści takiego zawiadomienia warto szczegółowo opisać zdarzenie, na podstawie którego dyrektor wysnuł podejrzenie popełnienia przez pracownika przewinienia dyscyplinarnego.
 
 
- Jeżeli pracownik podejrzewa, że dziecko doświadcza ze strony osoby nieletniej przemocy fizycznej lub psychicznej, przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do:
	- Zapewnienia dziecku bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie.
- Zgłoszenia problemu do wychowawcy dziecka.
- Wychowawca przeprowadza rozmowę z osobą poszkodowaną oraz z dzieckiem/dziećmi oskarżonymi o krzywdzenie swojego kolegi, bądź koleżanki.
- Po przeprowadzeniu takich rozmów wychowawca monitoruje zachowanie dzieci oraz ich dobrostan psychofizyczny, ze szczególnym uwzględnieniem osoby poszkodowanej.
 
 
- W bardziej skomplikowanym przypadku wychowawca powinien zgłosić problem do dyrektora przedszkola 
- Dyrektor powołuje zespół wychowawczy, w skład którego wchodzi: Koordynator, wychowawca, pedagog specjalny, psycholog, dyrektor przedszkola oraz inni nauczyciele, pracownicy, którzy znają problem i mogą przyczynić się do jego rozwiązania.
- Zespół wychowawczy podejmuje działania interwencyjne, np. kontakt z rodzicami dzieci, opracowanie planu wsparcia zgodnie z przyjętą strukturą – załącznik nr 4.
- Jeżeli pracownik placówki podejrzewa, że dziecko doświadczyło ze strony rodzica przemocy fizycznej lub psychicznej, przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do powiadomienia wychowawcy, pedagoga specjalnego, psychologa, Koordynatora i dyrektora szkoły, którzy:
	- wysłuchują relacji dziecka, oceniają jego stan i jeśli jest taka potrzeba wzywają pomoc medyczną;
- dyrektor powiadamia policję i w razie potrzeby uczestniczy w niezbędnych czynnościach (rozmowa z dzieckiem, opieka podczas przewozu do pogotowia opiekuńczego);
 
 - wychowawca powiadamia rodziców. - W każdym przypadku, w którym istnieje podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie wobec dziecka, pracownik placówki zobowiązany jest do wszczęcia procedury "Niebieskiej Karty".
- Dyrektor przedszkola w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia dziecka może wnioskować o wgląd sądu w sytuację rodzinną dziecka.
- Każdy przypadek podejrzenia lub stwierdzenia krzywdzenia dziecka należy udokumentować sporządzając notatkę służbową, protokół z rozmowy/spotkania – w zależności od podjętych działań.
- Za przyjmowanie, monitorowanie i przechowywanie dokumentacji dotyczącej krzywdzenia dzieci i podejmowanych w związku z nim działań odpowiedzialny jest koordynator ds. standardów ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
 - Procedura zakładania „NIEBIESKIEJ KARTY” - „Niebieską Kartę” zakłada wychowawca, który stwierdza, że w rodzinie dziecka dochodzi do przemocy (decyzję o założeniu „Niebieskiej Karty” warto podjąć po konsultacjach oraz w porozumieniu z zespołem wychowawczym przedszkola).
 - Wszczęcie procedury następuje poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A” w obecności dziecka, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięte przemocą
 w rodzinie.
 - W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec niepełnoletniego dziecka, czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury, przeprowadza
 się w obecności rodzica.
 - Jeżeli osobami, względem których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie wobec dziecka są rodzice, działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej.
 - Działania z udziałem dziecka, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięte przemocą w rodzinie, powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa.
 - Po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B”.
 - W przypadku, gdy przemoc w rodzinie dotyczy niepełnoletniego dziecka, formularz „Niebieska Karta – B” przekazuje się rodzicowi albo osobie, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie.
 - Formularza „Niebieska Karta – B” nie przekazuje się osobie, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie.
 - Wypełniony formularz „Niebieska Karta – A” przedszkole przekazuje przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w terminie nie później niż 7 dni od wszczęcia procedury.
 - Formularz „Niebieska Karta – A” i „Niebieska Karta – B” są dostępne u dyrektora przedszkola. - Rozdział 6. Zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetu oraz ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami z sieci.- Placówka, zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, zabezpiecza je przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, poprzez zainstalowanie i aktualizację oprogramowania zabezpieczającego.
- Na terenie placówki dostęp dziecka do internetu możliwy jest wyłącznie pod nadzorem nauczyciela podczas zajęć.
- W przypadku prowadzenia zajęć z użyciem urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetu, nauczyciel ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z internetu.
- W przedszkolu wyznaczona jest osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo sieci. Do jej obowiązków należy instalacja i aktualizowanie odpowiedniego, nowoczesnego oprogramowania ochronnego.
- Wymienione powyżej oprogramowanie jest aktualizowane przez wyznaczonego pracownika w miarę potrzeb, przynajmniej raz w miesiącu.
- Przedszkole zapewnia dzieciom i rodzicom stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z urządzeń elektronicznych i Internetu.
 - Rozdział 7. Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletnich.- Przedszkole, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku i danych osobowych dziecka.
- Wizerunek i dane osobowe podlegają ochronie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie cywilnym, w ustawie o prawie autorskim o prawach pokrewnych, a także na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych (RODO) – jako tzw. dana szczególnej kategorii przetwarzania.
- Upublicznianie wizerunku dziecka do 16 lat, utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga wyrażenia zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem.
- Zgoda, o której mowa w ust. 3 jest wyrażana w formie pisemnej. Zgoda jest jednocześnie zgodą na rozpowszechnianie wizerunku dziecka wskazaną w art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
- Osoba wyrażająca zgodę jest informowana poprzez klauzulę informacyjną o zasadach przetwarzania danych osobowych w postaci wizerunku małoletniego oraz o przysługujących prawach, w tym prawie do wycofania zgody oraz innych, z godnie z art. 5 RODO.
- Dane osobowe dzieci zarejestrowane w formie pisemnej są chronione w zamykanych szafach z ograniczonym dostępem do pomieszczeń ich przechowywania (gabinet dyrektora, pokój specjalistów).
- Dane osobowe dzieci udostępniane są wyłącznie podmiotom uprawnionym do ich uzyskania.
- Każdy pracownik posiadający dostęp do danych osobowych złożył pisemne oświadczenie o znajomości Polityki bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych pod rygorem odpowiedzialności karnej i zobowiązał się do jej przestrzegania pod rygorem odpowiedzialności karnej.
- Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodziców/opiekunów na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana. Zabrania się umieszczania informacji pozwalających ustalić tożsamość osób ujętych na zdjęciu lub innej formie publikacji.
- Pracownikowi przedszkola nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów oraz osobom trzecim utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie instytucji bez pisemnej zgody opiekuna dziecka.
- Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
- W przypadku utrwalania wizerunku dzieci na zajęciach „otwartych”, „pokazowych” wymagana jest zgoda, jak w ust.3.
- Nauczyciel może wykorzystać w celach szkoleniowych lub edukacyjnych utrwalony materiał z udziałem dzieci tylko z zachowaniem ich anonimowości oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka, za zgodą dyrektora przedszkola.
- Ochrona wizerunku dzieci utrwalanych przez kamery monitoringu odbywa się na zasadach określonych w Regulaminie monitoringu.
- Regulamin monitoringu określa zasady udostępniania nagrań podmiotom zewnętrznym, w tym policji, służbom porządkowym oraz w sprawach wymagających wyjaśnień.
 - Rozdział 8. Zasady przygotowania personelu do stosowania standardów i sposób dokumentowania tej czynności.- Osobą odpowiedzialną za przygotowanie personelu do stosowania standardów jest dyrektor przedszkola.
- Przygotowanie personelu, o którym mowa powyżej, w szczególności polega na udostępnieniu dokumentu Standardy ochrony małoletnich i zorganizowaniu szkolenia wstępnego, w ramach którego zostaną przedstawione i omówione:
	- treści dokumentu;
- zasady organizacyjne wspierania i ochrony małoletnich;
- standardy obowiązujące w przedszkolu w zakresie ochrony małoletnich;
- tryb postępowania w sytuacji krzywdzenia małoletnich;
- rozpoznawanie krzywdzenia, możliwe symptomy;
- identyfikacja ryzyka krzywdzenia i podejmowania, zgodnie z prawem, właściwych działań;
- odpowiedzialność prawna w przypadku zaniechania postępowania w celu ochrony i wsparcia małoletnich.
 
- Każde spotkanie, o którym mowa powyżej jest protokołowane oraz sporządzana jest lista obecności uczestników.
- Dyrektor placówki organizuje szkolenia dodatkowe dla pracowników, w przypadku zmiany prawa dotyczącego ochrony dzieci.
- Dyrektor przedszkola jest odpowiedzialny za nadzór nad realizacją Standardów w placówce.
- Oświadczenie o zapoznaniu się z treścią standardów i zobowiązanie do ich przestrzegania składane przez pracowników dołącza się do ich akt osobowych – załącznik 5.
- Osoby nowozatrudnione, praktykanci, wolontariusze, oraz inne osoby dopuszczone do pracy z małoletnimi, dyrektor, przed rozpoczęciem przez nich pracy, zapoznaje ze Standardami.
- Osoby, o których mowa w ust. 7 potwierdzają zapoznanie się ze Standardami poprzez złożenie oświadczenia.
- Za zapoznanie pracowników i wszystkich osób dopuszczonych do pracy z dziećmi z treścią Standardów, odpowiada dyrektor przedszkola.
 - Rozdział 9. Zasady wdrażania i aktualizacji standardów oraz sposób dokumentowania.- Dyrektor przedszkola wyznacza panią Mariolę Grzelak, wicedyrektora placówki, na koordynatora ds. standardów ochrony dzieci.
- Koordynator jest odpowiedzialny za prowadzenie przeglądu i aktualizacji Standardów w placówce, za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na sygnały naruszenia Standardów, za przyjmowanie zgłoszeń i monitorowanie rejestru zgłoszeń.
- Koordynator raz na 24 miesiące przeprowadza ewaluację Standardów.
- Ewaluację koordynator przeprowadza z użyciem wybranych technik, np.: analizy dokumentów, wywiadów z pracownikami, ankiety anonimowej dla pracowników i rodziców dzieci, rozmów z dziećmi, i innych.
- Raport z ewaluacji wraz z wnioskami i rekomendacjami koordynator przedstawia za pośrednictwem dyrektora przedszkola radzie pedagogicznej.
- Dyrektor placówki, w porozumieniu z pracownikami, wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom przedszkola, małoletnim i ich opiekunom nowe brzmienie Standardów.
- Standardy są opublikowane na stronie internetowej przedszkola oraz w jego siedzibie i szeroko promowane wśród całego personelu, rodziców i dzieci, a poszczególne grupy są z nią aktywnie zapoznawane poprzez działania edukacyjne i informacyjne w sposób przystępny i zrozumiały.
- W przedszkolu wyeksponowane są informacje dla dzieci i ich rodziców na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży oraz dla dorosłych.
- Przedszkole dysponuje danymi kontaktowymi lokalnych instytucji i organizacji, które zajmują się interwencja i pomocą w sytuacjach krzywdzenia dzieci (policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, ośrodek pomocy społecznej, placówki ochrony zdrowia) oraz zapewnia do nich dostęp wszystkim pracownikom – załącznik 6.
 - Rozdział 10. Załączniki.- Załącznik nr 1 – Oświadczenie o niekaralności- Ja niżej podpisana/y - ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. - (imię i nazwisko) - Zamieszkała/y - ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. - (adres zamieszkania) - Legitymująca/y się dowodem osobistym …………………………………..………………. - Wydanym przez ……………………………………………………………………….…………………. - Świadoma/y odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 233 § 1 kodeksu karnego przewidującego karę pozbawienia wolności do lat 3 za składanie fałszywych zeznań - oświadczam, że: - - nie byłam/-em skazana/-y za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, i przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego i nie toczy się przeciwko mnie żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym zakresie; - - korzystam w pełni z praw publicznych i posiadam pełną zdolność do czynności prawnych. - ………………………………………………………………… - Podpis i data - Załącznik nr 2 – Oświadczenie o znajomości zasad bezpiecznych relacji dziecko – pracownik- Ja niżej podpisana/y - ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. - (imię i nazwisko) - Zamieszkała/y - ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. - (adres zamieszkania) - Legitymująca/y się dowodem osobistym ………………………………………. - Wydanym przez ……………………………………………. - Świadoma/y odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 233 § 1 kodeksu karnego przewidującego karę pozbawienia wolności do lat 3 za składanie fałszywych zeznań - oświadczam, że: - Zapoznałam/-em się z obowiązującymi w Przedszkolu nr 10 im. Misia Uszatka w Wołominie zasadami bezpiecznych relacji między dziećmi a pracownikami placówki oraz zobowiązuję się przestrzegać ww. zasad podczas pracy w Przedszkolu. - ………………………………………………………………… - Podpis i data - Załącznik nr 3 – Rejestr zgłoszeń- REJESTR ZGŁOSZONYCH INCYDENTÓW LUB ZDARZEŃ ZAGRAŻAJĄCYCH DOBRU MAŁOLETNICH - Lp. - Data zgłoszenia/ - zdarzenia - Osoba zgłaszająca - Opis zdarzenia - (zanonimizowany) i podjętych czynności - Podpis osoby zgłaszającej - Podpis osoby odpowiedzialnej za przyjęcie zgłoszenia - Uwagi - Załącznik nr 4 – Struktura planu wsparcia- Struktura planu wsparcia - Imię i nazwisko dziecka:
- Członkowie Zespołu sporządzającego plan wsparcia:
- Powód sporządzenia planu wsparcia:
- Diagnoza sytuacji małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia:
- Cel wsparcia dziecka:
- Identyfikacja zasobów wewnętrznych placówki oraz źródeł zewnętrznych wsparcia dziecka - ofiary krzywdzenia:
- Zakres współdziałania przedszkola z podmiotami zewnętrznymi na rzecz wsparcia dziecka:
- Zakres, wymiar godzin, okres wsparcia udzielonego dziecku:
- Formy i metody wsparcia dziecka:
- Ocena efektywności wsparcia udzielonego dziecku:
 - Harmonogram czynności: - 1. Przeprowadzenie diagnozy sytuacji małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia: - charakterystyka doznanej krzywdy (rodzaj doznanej krzywdy, okoliczności doznanej krzywdy, stopień naruszenia prawa, stopień zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego – w obszarze zdrowia, życia, rozwoju dziecka);
- analiza dostępnej dokumentacji, np. wyniki rozmów z dzieckiem, wyniki obserwacji dziecka (zachowanie, wygląd) dokonane przez np. rodziców, nauczycieli, innych pracowników oraz instytucji wspomagających ochronę dziecka, specjalistów – psychologów, pedagoga specjalnego, terapeutę;
- określenie czynników ryzyka doznanej krzywdy oraz czynników wsparcia małoletniego – ustalenie indywidualnych potrzeb ofiary krzywdzenia w obszarze jej zdrowia/życia, zdrowia psychicznego, funkcjonowania emocjonalno-społecznego oraz w obszarze prawnym i socjalnym.
 - 2. Zdefiniowanie celu oferowanego wsparcia, np.: - udzielanie systematycznej/okresowej pomocy, np. psychologiczno-pedagogicznej, terapeutycznej, prawnej;
- zapewnienie specjalistycznego wsparcia dziecku/jego rodzinie;
- wdrożenie działań mających przywrócić równowagę emocjonalną dziecku/jego rodzinie;
- wspieranie rodziców/opiekunów prawnych dziecka w rozwiązywaniu problemów wychowawczych;
- pomoc dziecku w rozwiązywaniu konfliktów intrapsychicznych;
- złagodzenie psychicznych i behawioralnych objawów skrzywdzenia złagodzenie stresu, lęku małoletniego;
- zapewnienie bezpieczeństwa (np. socjalnego, psychicznego, prawnego);
- wzmacnianie poczucia własnej wartości dziecka;
- kształcenie umiejętności radzenia sobie z brakiem akceptacji społecznej, izolowaniem, dyskredytowaniem, z trudnymi sytuacjami w środowisku rodzinnym i społecznym, np. przedszkolnym.
 - 3. Identyfikacja zasobów wewnętrznych /placówki oraz źródeł zewnętrznych wsparcia dziecka - ofiary krzywdzenia, np.: - zasoby wewnętrzne placówki: dyrektor, zespół wychowawczy, zespół interwencyjny, specjaliści zatrudnieni w przedszkolu (psycholog, pedagog specjalny);rodzice/opiekunowie prawni dziecka;
- źródła zewnętrzne wsparcia dziecka krzywdzonego, np. sąd rodzinny, kurator sądowy, policja, poradnia psychologiczno-pedagogiczna, placówki doskonalenia nauczycieli, służba zdrowia, MOPS/GOPS; organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
 - Ustalenie zakresu współdziałania przedszkola z podmiotami zewnętrznymi na rzecz wsparcia dziecka. Pracownicy przedszkola działają na rzecz wsparcia dziecka zgodnie z zakresem swoich obowiązków i uprawnień, współpracując z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka.
 - Ustalenie harmonogramu działań w ramach wsparcia udzielanego dziecku.
 - Ustalenie zakresu, wymiaru godzin, okresu wsparcia:
 - zakres wsparcia wynika ze zdiagnozowanych w różnych obszarach indywidualnych potrzeb rozwojowych, edukacyjnych oraz psychofizycznych dziecka – ofiary krzywdzenia;
- wymiar godzin i okres, w jakim będzie udzielane wsparcie zależy od doświadczanych przez dziecko skutków krzywdy oraz zaobserwowanych efektów wsparcia dziecka w okresie ich monitorowania.
 - 7. Ustalenie form i metod wsparcia dziecka: - Przykładowe formy pracy: - indywidualna – konsultacje indywidualne; praca indywidualna z dzieckiem, w zależności od rodzaju krzywdy – pomoc prawna, medyczna, socjalna – zgodnie z przyjętymi w przedszkolu procedurami; indywidualne zajęcia terapeutyczne
- zespołowa: warsztaty rozwojowe, zajęcia grupowe;
 - Przykładowe metody wsparcia krzywdzonego dziecka: bezpośrednia rozmowa z dzieckiem prowadzona przez wychowawcę/pedagoga/psychologa/innego; zajęcia socjoterapeutyczne; zajęcia psychologiczno-pedagogiczne, warsztaty rozwojowe, bezpośrednia pomoc prawna, socjalna dziecku i jego rodzinie; pomoc medyczna dziecku; analiza dokumentacji związanej z sytuacją dziecka; obserwacja dziecka. - 8. Ocena efektywności udzielanego wsparcia: - Zasady i sposób monitorowania efektów wsparcia, np. 2 razy w roku szkolnym. Sposób – wyniki obserwacji prowadzonej przez nauczycieli i specjalistów, rodziców/opiekunów prawnych dziecka (sojuszników dziecka) w czasie zajęć, oferowanych formach wsparcia; wyniki rozmów z dzieckiem; efekty wsparcia udzielanego dziecku przez podmioty zewnętrzne; analiza dostępnej dokumentacji;
- Ocena efektów wsparcia: ocena adekwatności udzielonego wsparcia do zdiagnozowanych potrzeb dziecka – ofiary krzywdzenia.
 - Załącznik nr 5 – Oświadczenie o znajomości Standardów ochrony dzieci- Oświadczenie o znajomości Standardów ochrony dzieci oraz zobowiązanie do przestrzegania ich - Ja niżej podpisana/y - ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. - (imię i nazwisko) - Zamieszkała/y - ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. - (adres zamieszkania) - Legitymująca/y się dowodem osobistym ………………………………………..……………………. - Wydanym przez ………………………………………………………………………………………………………. - Świadoma/y odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 233 § 1 kodeksu karnego przewidującego karę pozbawienia wolności do lat 3 za składanie fałszywych zeznań - oświadczam, że: - Zapoznałam/-em się z obowiązującymi w Przedszkolu nr 10 im. Misia Uszatka w Wołominie Standardami ochrony dzieci oraz zobowiązuję się przestrzegać ww. Standardów podczas pracy w Przedszkolu. - ………………………………………………………………… - Podpis i data - Załącznik nr 6 – Dane kontaktowe lokalnych instytucji i organizacji pomocowych- Komenda Powiatowa Policji w Wołominie
 - ul. Wileńska 43a 05-200 Wołomin - tel. (22) 776 20 21; 47 724 79 01 - Sąd Rejonowy w Wołominie
 - ul. Prądzyńskiego 3a 05-200 Wołomin - tel. (22) 776 21 44 - Informacje telefoniczne w sprawach dot. III Wydziału Rodzinnego i Nieletnich udzielane są pod numerem: (22) 776 22 85; - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
 - ul. Wileńska 29A 05-200 Wołomin - tel. (22) 776-44-95; (22) 776-44-96; (22) 177 93 00 - Ośrodek Pomocy Społecznej
 Wołomin, Al. Armii Krajowej 34
 tel. (22) 787 27 01; 776 50 23
- Ośrodek Profilaktyki i Terapii Uzależnień
 Wołomin, ul. Powstańców 12
 tel.(22)787 85 43, (22) 776 44 88
- Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
 Wołomin, ul. Legionów 85
 tel.(22) 776 27 85; 498 03 04
- Towarzystwo Rozwijania Aktywności Dzieci "Szansa"
 ul. 6-go Września 2, Wołomin
 Tel.: 600 804 680
- Ośrodek Interwencji Kryzysowej
 Zielonka, ul. Poniatowskiego 29
 tel. w godz. 8-16 (22) 771 83 84
 - Całodobowo 504 221 017 - Telefony Zaufania - Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111
- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka: 800 12 12 12
- Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu emocjonalnego: w ramach Centrum Wsparcia Fundacja Itaka prowadzi całodobową przez 7 dni w tygodniu pomoc telefoniczną pod nr tel. 800 70 22 22
- Telefon Nadziei dla kobiet w ciąży i matek w trudnej sytuacji życiowej: 800 112 800
- Całodobowy Telefon dla Ofiar i Sprawców Przemocy Seksualnej:22 828 11 12
- Telefon Zaufania dla Osób doświadczających przemocy: 600 070 717
- Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w kryzysie emocjonalnym: 116 123
- Policyjny Telefon Zaufania: 800 12 02 26
- Niebieska Linia: 801 12 00 02